Zenuw- of wortelkanaalbehandeling (Endodontologie)

Het klinkt pijnlijk een zenuw behandeling, vooral omdat er veel wilde verhalen de ronde doen. Maar als patiënt voelt u van de behandeling zelf helemaal niets, omdat u natuurlijk wordt verdoofd. Zodra de verdoving is uitgewerkt, zult u wel iets voelen, maar de kans op erge napijn is zeer gering.

Wat is een wortelkanaalbehandeling, ook wel kanaalbehandeling of zenuwbehandeling genoemd? Het is een behandeling van een onomkeerbaar ontstekingsproces in een tand of kies. Het ontstoken tandweefsel wordt hierbij verwijderd, omdat genezing van dat deel van de tand niet meer mogelijk is.

Wortelkanaal, zenuwvezels en bloedvaten

De tanden en kiezen bestaan uit een kroon en één of meer wortels. De kroon is het gedeelte dat boven het tandvlees zichtbaar is; de wortels zitten onder het tandvlees in de kaak verankerd.
In iedere wortel loopt een kanaal, het wortelkanaal. Dit kanaal is gevuld met zenuwvezels en kleine bloedvaten, ook wel pulpa genoemd. Het is levend weefsel.

Ontstoken pulpa

Door lekkende vulling, tandbederf of als gevolg van een harde klap op een tand kan de pulpa ontstoken raken.
Een ontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën. Gevoeligheid bij het drinken van warme of koude dranken kan een indicatie zijn, maar soms geeft de ontsteking geen klachten. Ook komen hevige pijnklachten voor.
Behandeling van een ontstoken pulpa is noodzakelijk anders zal de pulpa afsterven.
Bij niet tijdig behandelen kan dit leiden tot ontsteking naar het kaakbot. Bij dicht bijten kan de kies of tand dan te hoog aanvoelen.

“Een zenuwbehandeling houdt in dat de zenuw uit een kies of tand is gehaald door middel van kleine vijltjes. De zenuw houdt echter niet op aan het puntje van de wortel, maar deze loopt door richting het hoofd.
Door het weghalen van de zenuw uit de tand of kies is dus dus een wondje ontstaan aan de wortelpunt. Dit kan nog enige dagen een zeurend gevoel geven.”

Vervolgbehandeling

De zenuwbehandeling wordt afgerond met de plaatsing van een noodvulling in de tand of kies om te kijken hoe die op de behandeling reageert.
Als alles na ongeveer 2 weken goed blijkt te zijn gegaan, kan worden overgegaan tot plaatsing van de definitieve vulling of kroon.

Ontsteking

In sommige gevallen is de ontsteking niet alleen rond de tand of kies, maar ook in het bot rond de wortelpunt. Dit is een plek waar de tandarts niet bij kan.
Die ontsteking kan onrustig zijn en direct na de behandeling of enige tijd erna alsnog gaan opspelen.
Dit is geen zeurende pijn, maar een kloppende pijn. Mocht u dit overkomen, dan kunt u het beste een afspraak maken om de kies uit te laten spoelen met desinfecterende vloeistof om zo ook deze ontsteking de kop in te drukken.
Na een wortelkanaalbehandeling is de tand of kies vaak zodanig verzwakt dat het noodzakelijk wordt om een kroon erop aan te brengen. Een tand of kies die op deze wijze wordt behandeld, kan nog lange tijd mee.

Kan iedere tand of kies behandeld worden?

Soms is een wortelkanaalbehandeling niet uitvoerbaar omdat er bijkomende problemen zijn. De tand of kies zal dan moeten worden verwijderd.
Met de tandarts kunt u bespreken welke oplossingen er zijn voor de vervanging van de verloren tand of kies, bijvoorbeeld een brug.

Is de behandeling pijnlijk?

Met een verdoving is de behandeling meestal niet pijnlijk.

Geeft de behandeling napijn?

Na het schoonmaken van de wortelkanalen kan eventueel napijn optreden.
Deze houdt soms enkele dagen aan en is met een gewone pijnstiller te onderdrukken.

Duurt de behandeling lang?

De duur van de behandeling is afhankelijk van het aantal wortelkanalen.Tanden hebben meestal één wortel en kiezen hebben meerdere wortels en kanalen. De duur van de behandeling kan daardoor variëren van een half uur tot anderhalf uur. Vaak is het mogelijk de behandeling in één keer te voltooien, maar soms kan het noodzakelijk zijn dat men een aantal keren terug komt.

Verkleurt een tand of kies na de behandeling?

Meestal verkleurt de tand of kies niet na een wortelkanaalbehandeling. Soms ontstaat toch enige verkleuring. Dit kan dan in de regel worden verholpen. Er bestaan verschillende mogelijkheden om een verkleuring te behandelen.

Geneest een ontsteking van het kaakbot?

Een ontsteking van het kaakbot rond de wortel geneest vanzelf na het schoonmaken en vullen van de wortelkanalen.
Een enkele keer is een extra behandeling nodig om de ontsteking helemaal te verhelpen.

De kans op erge napijn na een zenuwbehandeling is gering.